Percepcja to zmysłowe doświadczenie świata. Obejmuje zarówno rozpoznawanie bodźców środowiskowych, jak i działania w odpowiedzi na te bodźce.
Dzięki procesowi percepcji uzyskujemy informacje o właściwościach i elementach środowiska, które są kluczowe dla naszego przetrwania. Percepcja nie tylko tworzy nasze doświadczenie otaczającego nas świata; pozwala nam działać w naszym środowisku.
Zawartość strony
Percepcja obejmuje pięć zmysłów; dotyk, wzrok, słuch, zapach i smak. Obejmuje również tak zwane propriocepcję, czyli zespół zmysłów obejmujący zdolność wykrywania zmian pozycji ciała i ruchów. Obejmuje również procesy poznawcze wymagane do przetwarzania informacji, takie jak rozpoznawanie twarzy przyjaciela lub wykrywanie znajomego zapachu.
Niektóre z głównych typów percepcji obejmują:
Istnieją również inne zmysły, które pozwalają nam postrzegać takie rzeczy, jak równowaga, czas, pozycja ciała, przyspieszenie i postrzeganie stanów wewnętrznych. Wiele z nich jest multimodalnych i obejmuje więcej niż jedną modalność sensoryczną. Percepcja społeczna lub zdolność do identyfikowania i wykorzystywania społecznych wskazówek dotyczących ludzi i związków to kolejny ważny rodzaj percepcji.
Na temat podziału na zmysły zacytuję fragment wpisu z wikipedii:
Zmysły „tradycyjne”:
Zmysły „nowe”, według różnych propozycji:
Proces percepcji to sekwencja kroków, która zaczyna się od otoczenia i prowadzi do naszego postrzegania bodźca i działania w odpowiedzi na bodziec. Występuje w sposób ciągły, ale Ty jako człowiek nie spędzasz dużo czasu na myśleniu o rzeczywistym procesie, który zachodzi, gdy dostrzegasz wiele bodźców, które cię otaczają w danym momencie.
Na przykład proces przekształcania światła padającego na twoje siatkówki w rzeczywisty obraz wizualny zachodzi nieświadomie i automatycznie. Subtelne zmiany nacisku na skórę, które pozwalają czuć przedmioty, pojawiają się bez jednej myśli.
Percepcja działa jak filtr, który pozwala nam istnieć i interpretować świat bez przytłaczania bogactwem bodźców.
Kroki w procesie percepcji:
Aby zrozumieć wpływ percepcji, pomocne może być przyjrzenie się temu, jak działa ten proces. To różni się nieco dla każdego zmysłu.
Etapy procesu spostrzegania w przypadku percepcji wzrokowej:
Proces percepcji pozwala ci doświadczać świata wokół ciebie i wchodzić z nim w interakcję w sposób odpowiedni i znaczący.
Poświęć chwilę, aby pomyśleć o wszystkich rzeczach, które postrzegasz na co dzień.
W dowolnym momencie możesz zobaczyć znajome przedmioty w swoim otoczeniu, poczuć dotyk przedmiotów i ludzi na skórze, poczuć zapach posiłku i usłyszeć muzykę, czy szum aut za oknem. Wszystkie te rzeczy tworzą twoje świadome doświadczenie i pozwalają ci wchodzić w interakcje z ludźmi i przedmiotami wokół ciebie.
Więc zobacz co teraz czujesz za pomocą każdego ze zmysłów. Czujesz jak przylega na Tobie Twoje ubranie?
Jest kilka rzeczy, które możesz zrobić, które pomogą ci dostrzec więcej w otaczającym cię świecie – lub przynajmniej skupić się na rzeczach, które są ważne.
Zwróć uwagę. Postrzeganie wymaga od ciebie zwracania uwagi na otaczający cię świat. Może to obejmować wszystko, co można zobaczyć, dotknąć, posmakować, powąchać lub usłyszeć. Może również obejmować poczucie propriocepcji, takie jak ruchy rąk i nóg lub zmiana pozycji ciała w stosunku do obiektów w otoczeniu.
Nadaj znaczenie temu, co postrzegasz. Etap rozpoznawania jest istotną częścią percepcji, ponieważ pozwala zrozumieć świat wokół ciebie. Umieszczając obiekty w znaczących kategoriach, jesteś w stanie zrozumieć i odpowiednio zareagować.
Podejmij działanie. Ostatni etap procesu percepcji obejmuje pewnego rodzaju działanie w odpowiedzi na bodziec środowiskowy. Może to obejmować różne działania, takie jak odwrócenie głowy, aby przyjrzeć się bliżej lub odwrócenie się, aby spojrzeć na coś innego.
Proces percepcji nie zawsze przebiega gładko i istnieje wiele rzeczy, które mogą zakłócać odbieranie bodźców. Zaburzenia percepcyjne to stany poznawcze, które charakteryzują się upośledzoną zdolnością postrzegania przedmiotów lub pojęć.
Niektóre zaburzenia, które mogą wpływać na percepcję, obejmują:
Zespół nieuwagi stronnej, zespół pomijania (zaniedbywania) stronnego (połowiczego), jednostronne „zaniedbywanie” przestrzeni , które polegają na nieuwzględnianiu bodźców po jednej stronie ciała
Prozopagnozja, zaburzenie, które utrudnia rozpoznawanie twarzy. Na prozopagnozję cierpi m.in. znany aktor Brad Pitt, przez co potocznie określana jest jako: syndrom Brada Pitta.
Afantazja, stan charakteryzujący się niemożnością wizualizacji rzeczy w umyśle. Gdy nie potrafimy przywołać z pamięci obrazu twarzy ukochanej osoby, czy przed snem liczyć w wyobraźni owiec.
Schizofrenia, która charakteryzuje się nieprawidłowym postrzeganiem rzeczywistości.
Na niektóre z tych stanów może mieć wpływ genetyka, podczas gdy inne wynikają z udaru lub uszkodzenia mózgu.
Postrzeganie selektywne to tendencja do nie zauważania i szybszego zapominania o bodźcach, które powodują dyskomfort emocjonalny i zaprzeczają naszym wcześniejszym przekonaniom. Na przykład trener piłkarski może mieć ulubionego gracza, ponieważ jest uprzedzony do niego przez faworyzowanie tego gracza przez innych z drużyny (ten piłkarz po prostu może być lubiany). Przez to trener ignoruje słabe osiągnięcia piłkarza. I odwrotnie, może nie zauważyć postępów swojego najmniej ulubionego podopiecznego.
Percepcja selektywna to proces, w którym jednostki postrzegają to, czego chcą w przekazach medialnych, ignorując przeciwne punkty widzenia. Jest to szerokie pojęcie określające zachowania, które wszyscy ludzie mają tendencję do „widzenia rzeczy” w oparciu o ich określony układ odniesienia.
Opisuje również, w jaki sposób kategoryzujemy i interpretujemy informacje sensoryczne w sposób, który faworyzuje jedną kategorię lub interpretację nad inną.
Innymi słowy, wybiórcza percepcja jest formą uprzedzeń, ponieważ interpretujemy informacje w sposób zgodny z naszymi istniejącymi wartościami i przekonaniami. Psychologowie uważają, że ten proces zachodzi automatycznie.
Percepcja selektywna może odnosić się do dowolnej liczby błędów poznawczych w psychologii związanych ze sposobem, w jaki oczekiwania wpływają na percepcję.
Ludzki osąd i podejmowanie decyzji są zniekształcone przez szereg poznawczych, percepcyjnych i motywacyjnych uprzedzeń, a ludzie mają tendencję do nie rozpoznawania własnych uprzedzeń, chociaż UWAGA:
mają tendencję do łatwego rozpoznawania (a nawet przeceniania) działania uprzedzeń w osądach przez innych.
Jednym z powodów może być to, że ludzie są codziennie bombardowani zbyt dużą ilością bodźców, aby zwracać jednakową uwagę na wszystko, dlatego wybierają je zgodnie z własnymi potrzebami.
Kilka badań wykazało, że uczniowie, którym powiedziano, że spożywają napoje alkoholowe (które w rzeczywistości były bezalkoholowe), postrzegali siebie jako „pijanych”, wykazywali mniej fizjologicznych objawów stresu społecznego i prowadzili symulator jazdy samochodem podobnie jak inni badani, którzy faktycznie spożywali alkohol. Wynik był nieco podobny do efektu placebo.
W jednym z klasycznych opracowań na ten temat, związanych z „efektem wrogich mediów” (zjawisko wrogich mediów),(który sam w sobie jest przykładem selektywnej percepcji), widzowie obejrzeli taśmę filmową ze szczególnie brutalnego meczu futbolu amerykańskiego Princeton-Dartmouth.
Widzowie z Princeton donieśli, że widzieli prawie dwa razy więcej naruszeń zasad popełnionych przez zespół Dartmouth niż widzowie Dartmouth. Jeden z absolwentów Dartmouth nie widział żadnych wykroczeń popełnionych przez stronę Dartmouth i błędnie założył, że wysłano mu tylko część filmu, poprosił wtedy o przesłanie mu reszty filmu, który uważał że był „obcięty”. Czyli kibice każdej z drużyn praktycznie nie widzieli fauli po swojej stronie, za to podnosili rzeczywistą liczbę fauli popełnionych przez przeciwników.
Selektywne postrzeganie jest również problemem dla reklamodawców, ponieważ konsumenci mogą angażować się w niektóre reklamy, a inne nie na podstawie ich wcześniejszych przekonań na temat marki.
Ludzie poprzez system selektywnej percepcji wpuszczają lub odsiewają materiały reklamowe, które mają okazję zobaczyć lub usłyszeć . Robią to ze względu na swoje nastawienie, przekonania, preferencje i nawyki użytkowania, uwarunkowania itp.
Osoby, które lubią, kupują lub rozważają zakup marki, częściej zauważają reklamę niż osoby, które są neutralne w stosunku do danego brandu.
Fakt ten ma reperkusje w dziedzinie badań reklamowych, ponieważ każda analiza po reklamie, która bada różnice w postawach lub zachowaniach zakupowych wśród osób świadomych i nieświadomych reklamy, jest błędna, chyba że kontroluje się istniejące wcześniej różnice.
Zachęcam do podzielenia się swoimi opiniami i doświadczeniem w komentarzach.
Teraz chciałbym usłyszeć, co masz do powiedzenia:
Czego nauczyłeś się z dzisiejszego wpisu?
Co najbardziej Ciebie szokuje w tym jak selektywna percepcja wpływa na nasze życie?
A może masz pytanie dotyczące czegoś z opisanych reguł.
Tak czy inaczej, podziel się swoimi przemyśleniami w sekcji komentarzy poniżej.
Zapisz się na newsletter.
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.