Co to własność intelektualna? (prawa własności intelektualnej – przykłady, definicja)

lean w produkcji
Lean management w branży produkcyjnej (lean manufacturing w produkcji)- przedsiębiorstwo i zarządzanie
19 grudnia, 2022
Analiza morfologiczna
Analiza morfologiczna (konkretna metoda rozwiązywania problemów -jak wykorzystać kreatywność i produkt)
19 grudnia, 2022

Co to własność intelektualna? (prawa własności intelektualnej – przykłady, definicja)

własność intelektualna
Co to własność intelektualna? (prawa własności intelektualnej - przykłady, definicja) 1

Co to jest własność intelektualna?

Własność intelektualna oznacza ogół praw wyłącznych przyznawanych z tytułu twórczości intelektualnej.

Realizując konkretną strategię biznesową, można zarządzać przedsiębiorstwem na różne sposoby. Różne mogą być też strategie zarządzania własnością intelektualną.

Zaufali mi najlepsi:

moi klienci i partnerzy

Dołącz do nas NA DARMOWYM WIDEO

Wpisz Swój Najlepszy Adres Email, Ponieważ Na Niego Dostaniesz Link.

Co wchodzi w skład własności intelektualnej?

Własność intelektualna to wytwory ludzkiego umysłu, przedstawione w materialnej postaci, takie jak np. utwory literackie, wynalazki, czy oznaczenia towarów. Nazywane są dobrami niematerialnymi i stanowią niematerialne składniki majątku firmy. Są to nowatorskie i oryginalne efekty twórczej działalności człowieka.

Dowiecie się państwo jakie są etapy budowania strategii zarządzania własnością intelektualną, a także jakie narzędzia prawne i organizacyjne sprzyjają realizacji tej strategii.

Zakres tematyczny:

  • własność intelektualna;
  • miejsce strategii zarządzania własnością intelektualną w strategii zarządzania przedsiębiorstwem;
  • modele zarządzania własnością intelektualną;
  • tworzenie strategii zarządzania własnością intelektualną;
  • prawne i organizacyjne narzędzia sprzyjające realizacji strategii zarządzania własnością intelektualną,
  • przedmioty własności intelektualnej (utwory chronione prawem autorskim, dobra określane jako własność przemysłowa,
  • ogólne zasady ochrony poszczególnych grup dóbr niematerialnych przedsiębiorstwa.

Prawa własności intelektualnej, chroniące wytwory intelektualne, gwarantują twórcom prawną wyłączność w korzystaniu z osiągnięć ich kreatywności. Ponieważ mają zbywalny i majątkowy charakter, mogą stanowić istotną wartość majątkową i ważny czynnik uzyskiwania przewagi konkurencyjnej. Majątek wielu firm prowadzących działalność na rynkach międzynarodowych został właśnie zbudowany w oparciu o własność intelektualną.

Efektywne korzystanie z własności intelektualnej, zwłaszcza w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wymaga skutecznego zarządzania. Wyniki ludzkiej twórczości mogą być chronione w różny sposób- dla uzyskania ochron niektóre z nich nie wymagają żadnych formalności, w innych przypadkach konieczne jest przeprowadzenie postępowania przed właściwym urzędem. Co więcej niektóre wytwory korzystają w systemie prawa własności intelektualnej z ochrony równoległej, mogą być jednocześnie chronione różnymi prawami. Należy więc podjąć decyzję w zakresie wyboru właściwej formy ochrony.

Korzystanie z własności intelektualnej wymaga zatem podjęcia szeregu decyzji i czynności , które wywierają wpływ na zakres ochrony i jej efektywność.

Prawa majątkowe mają charakter zbywalny

Strategia biznesowa w zakresie własności intelektualnej. (prawo własności intelektualnej)

Każde przedsiębiorstwo buduje swoją pozycję rynkową w oparciu o strategię biznesową, na którą zazwyczaj składa się wiele elementów. Mogą to być między innymi strategie produkcyjne, marketingowe, jak również zarządzania kapitałem ludzkim. Atrakcyjnym wsparciem realizacji tej strategii może być poszukiwanie wartości dodanej w sprawnym zarządzaniu nie tylko zasobami materialny i osobowymi, ale także zasobami intelektualnymi.

Chodzi o zasoby, które tworzy przedsiębiorstwo lub z których korzysta ono w swojej działalności. Dlatego tak ważnym elementem ogólnej strategii biznesowej jest strategia w zakresie własności intelektualnej.

Jak w skrócie można to opisać?

Strategia taka odnosi się do eksploatacji kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa. Określa generalne cele i założenia, wskazując kierunek działań w tym zakresie. Powinna też definiować narzędzia i środki związane z eksploatacją kapitału intelektualnego w sposób pozwalający na osiągnięcie celów biznesowych.

Jej prawidłowe sformułowanie oraz realizacja mogą przyczynić się do zwiększenia wartości firmy i zabezpieczenia zysków poprzez kreowanie innowacji , ich ochronę i komercyjne wykorzystanie.

Zarządzanie własnością intelektualną w przedsiębiorstwie jest procesem złożonym i powinno składać się z kilku etapów. Każdy z tych etapów może stanowić jednocześnie samodzielną strategię w zakresie własności intelektualnej.

Punktem wyjścia do efektywnego zarządzania zasobami intelektualnymi jest ustalenie, jakie dobra intelektualne powstają w przedsiębiorstwie i jaki mają charakter, co prowadzi do właściwej identyfikacji kapitału intelektualnego.

REKLAMA

Koniecznie zobacz NAJLEPSZE szkolenie z Facebooka na rynku

szkolenie facebook

Link do kursu: szkolenie Facebook Ads

Koniec reklamy.

Ważnym elementem tego procesu jest także ustalenie, kto posiada prawa do tych wytworów:

  • pracownik,
  • pracodawca,
  • a może zleceniobiorce wykonujący pewne prace dla przedsiębiorstwa.

Kiedy przedsiębiorstwo zidentyfikowało już, jakie zasoby intelektualne posiada, powinno wybrać odpowiednią, a więc najbardziej efektywną, strategię ich ochrony.

Przedsiębiorstwo może korzystać z chronionych zasobów intelektualnych we własnym zakresie. Chcąc osiągnąć dodatkowe zyski, może również podjąć próbę komercjalizacji kapitału intelektualnego, dopuszczając inne podmioty do korzystania z własnego rozwiązania, na przykład poprzez udzielenie licencji lub sprzedaż posiadanego prawa. W takim przypadku stałe monitorowanie rynku okaże się pomocne – w poszukiwaniu podmiotów zainteresowanych licencjonowaniem praw czy ich nabyciem.

Strategia monitorowania może także skutecznie wspierać strategię egzekwowania praw własności intelektualnej, umożliwiając identyfikację podmiotów, które naruszają prawa.

Pierwszym etapem zarządzania własnością intelektualną w przedsiębiorstwie jest identyfikacja. drugim etapem jest ochrona. Z kolei trzeci etap składa się z takich elementów jak komercjalizacja, monitorowanie rynku oraz egzekwowanie.

Strategia ochrony własności intelektualnej powinna być dopasowana do specyfiki przedsiębiorstwa, w szczególności do jego strategii biznesowej, i stanowić wsparcie w jej realizacji. W zależności od charakteru działalności, wielkości czy pozycji rynkowej przedsiębiorstwa możliwe będzie stosowanie różnych strategii.

Modele zarządzania własnością intelektualną w przedsiębiorstwie:

  • Strategia aktywna
  • Strategia pasywna
  • Brak strategii

Pierwsza z wymienionych, strategia aktywna, polega a korzystaniu z wyników kreatywności, wspieraniu ich tworzenia, dbałości o ich ochronę oraz komercjalizacji i egzekwowania praw własności intelektualnej.

Strategią pasywną możemy określić postawę przedsiębiorcy, która wprawdzie dostrzega znaczenie własności intelektualnej, czasami może nawet z niej korzysta, ale angażuje w tę problematykę minimum czasu i środków. Brak jest w takim działaniu systematyczności. Własność intelektualna odbierana jest raczej w kategoriach koniecznych do poniesienia kosztów niż ewentualnych zysków.

Przyjmuje się również, że zamierzone niekorzystanie z jakiejkolwiek strategii zarządzania własnością intelektualną w przedsiębiorstwie jest swego rodzaju strategią, która w praktyce jest realizowana świadomie lub nieświadomie przez niektóre podmioty. Nie jest to jednak strategia rekomendowana.

Korzyści ze stosowania aktywnej strategii zarządzania własnością intelektualną

Własność intelektualna zarządzana za pomocą aktywnej strategii niesie ze sobą masę możliwości.

Uzasadnieniem dla tworzenia i korzystania z zasobów własności intelektualnej w działalności biznesowej może być zarówno chęć uzyskania konkurencyjnej pozycji na rynku lub polepszenie takiej pozycji, jak i chęć zwiększenia dochodów przedsiębiorstwa.

Dochody przedsiębiorstwa mogą wzrosnąć dzięki sprzedaży produktów, w których zastosowano chronione innowacyjne rozwiązania oraz drugie dotyczące komercjalizacji praw własności intelektualnej.

Majątek przedsiębiorstwa może się zwiększyć, a ryzyko inwestycyjne zmniejszyć, jeśli w strategii zostaną uwzględnione prawa własności intelektualnej, mające przecież wartość ekonomiczną.

Posiadanie efektywnej strategii w zakresie własności intelektualnej może tez stanowić ważny element działań mających na celu poprawę wizerunku przedsiębiorstwa w oczach konsumentów i potencjalnych inwestorów.

Co to własność intelektualna? (prawa własności intelektualnej - przykłady, definicja) 2

Co może pomoc w efektywnym zarządzaniu własnością intelektualną?

Można wskazać szereg takich narzędzi i środków.

Należą do nich przygotowanie odpowiedniej struktury organizacyjnej i zaplecza finansowego oraz wdrożenie właściwych prawnych narzędzi wspierających strategię.

Z punktu widzenia organizacyjnego, niezwykle ważne jest zwiększenie świadomości pracowników w zakresie właściwego podejścia do wytworów intelektualnych. Zarówno tych tworzonych przez ich samych w przedsiębiorstwie, jak i tych, które są wykorzystywane w ramach jego działalności.

Duże wsparcie stanowi dla przedsiębiorstwa wyspecjalizowana kadra, na przykład menedżer do spraw innowacji albo specjalista do spraw własności intelektualnej. Niektóre przedsiębiorstwa decydują się nawet na wydzielenie osobnej komórki do spraw własności intelektualnej.

W wielu innowacyjnych przedsiębiorstwach oraz w ośrodkach badawczo-rozwojowych najlepiej sprawdza się korzystanie z profesjonalnego wsparcia zewnętrznego, w tym w szczególności z porad osób wyspecjalizowanych w kwestiach własności przemysłowej, to jest rzeczników patentowych.

Obok tworzenia odpowiedniej struktury, jest jeszcze jeden niezwykle ważny aspekt, mianowicie chodzi o tworzenie właściwego otoczenia dla zarządzania własnością intelektualną. Mam na myśli stosowanie prawnych narzędzi wspierających realizację strategii.

Do takich narzędzi należą wewnętrzne regulaminy dotycząc własności intelektualnej. Mają one uzupełniać lub uszczegóławiać przepisy ustawowe. Przykładem innych rozwiązań są regulaminy racjonalizatorskie.

Regulaminy takie mają szczególne znaczenie w przedsiębiorstwach o bardziej skomplikowanej strukturze organizacyjnej. Można w nich doprecyzować zakres obowiązków związanych z zarządzaniem własnością intelektualną oraz określić obowiązujące w organizacji procedury, które usprawnią proces decyzyjnym jak również zagwarantują dochowanie poufności.

Postanowienia regulaminów mogą także stanowić element stymulujący pracowników do podejmowania działalności twórczej poprzez zapewnienie im udziału w zyskach związanych z wykorzystaniem innowacji.

Zabezpieczenie własności intelektualnej możliwe jest także poprzez włączenie do umów stosownych klauzul. Mogą one zabezpieczać prawa własności intelektualnej w relacjach z pracownikami bądź kontrahentami. Na ich podstawie możliwe jest uzyskanie praw do powstałych rozwiązań albo też zgody na korzystanie z cudzych wytworów intelektualnych.

Innym rodzajem klauzuli jest tak zwana klauzula poufności, która skutkuje zobowiązaniem pracownika lub kontrahenta do zachowania określonych informacji w tajemnicy. Informacje te mogą być istotne z punktu widzenia efektywnego zabezpieczenia niektórych form ochrony.

Zróżnicowanie sposobów ochrony własności intelektualnej:

-wewnętrzne regulaminy dotyczące własności intelektualnej,

-regulaminy racjonalizatorskie,

-klauzule zabezpieczające posiadaną własność intelektualną,

-klauzule zobowiązujące do dochowania poufności.

Korzystając z ochrony własności intelektualnej można zyskać, ale wiąże się to z pewnymi kosztami.

Wybór i realizacja określonej strategii może oznaczać konieczność poniesienia kosztów uzyskania ochrony w trybie formalnym na przykład poprzez rejestrację znaku towarowego w urzędzie patentowym.

Inne koszty dotyczą chociażby wsparcia specjalistów: rzecznika patentowego albo kancelarii prawnej. Nie wszystkie firmy posiadają odpowiednie zaplecze finansowe, dlatego niektóre z nich stosują pasywną strategię ochrony.

Jednak nie w każdym przypadku, w którym przedsiębiorstwo chce chronić swoją własność intelektualną, potrzebne są duże nakłady finansowe. Nawet mikro- i małe przedsiębiorstwa mogą stosować aktywną strategię w zakresie własności intelektualnej. Wystarczy, że wykorzystają te sposoby ochrony, które nie angażują dużych nakładów finansowych lub wręcz zapewniają powstanie ochrony w sposób automatyczny. Można też poszukać zewnętrznych źródeł dofinansowania na taki cel.

Przedmioty praw własności

Przedmioty praw własności stanowią niejednorodną grupę. Stąd ważnym elementem strategii zarządzania jest ich właściwe identyfikowanie i odróżnianie.

Poniżej przedstawiam różne kategorie dóbr materialnych, które może tworzyć i wykorzystywać przedsiębiorstwo.

Własność przemysłowa:

  • rozwiązania techniczne – wynalazki, wzory użytkowe, topografie układów scalonych
  • oznaczenia odróżniające: znaki towarowe, oznaczenia przedsiębiorstwa, oznaczenia geograficzne
  • rozwiązania o charakterze estetycznym: wzory przemysłowe
  • tajemnica przedsiębiorstwa, czyli poufne dane o charakterze technicznym oraz nietechnicznym
  • pozostałe: nowe odmiany roślin

Prawo autorskie:

  • utwory – wszelkie przejawy działalności twórczej o indywidualnym charakterze
  • przedmioty praw pokrewnych
  • bazy danych

W pierwszej kolejności poruszę rozwiązania o charakterze technicznym, to znaczy wynalazków oraz wzorów użytkowych.

Z reguły to one właśnie budują potencjał technologiczny i gospodarczy przedsiębiorstwa. Właściwymi środkami ich ochrony są:

  • patenty na wynalazki
  • prawa ochronne na wzory użytkowe

Do kategorii rozwiązań technicznych można tez zaliczyć poufne informacje o charakterze technicznym, czyli tzw. know-how. Jednak ze względu na inny sposób ochrony ta grupa rozwiązań zostanie omówiona w innym wpisie.

Co to własność intelektualna? (prawa własności intelektualnej - przykłady, definicja) 3


W zakresie ochrony innowacyjnych produktów często rekomendowane jest patentowanie. Zastanówmy się, czy na każde rozwiązanie techniczne może być udzielony patent?

Niestety nie na każde. Chodzi tu o rozwiązania, które są nowe, nieoczywiste i nadają się do zastosowania w przemyśle.

Przedsiębiorca powinien więc stwierdzić, czy konkretne rozwiązania techniczne nie należą już do światowego stanu techniki. Inaczej mówiąc, czy nie są publicznie znane. Ponadto, czy są na tyle nieoczywiste, że nie wynikają wprost z dostępnej wiedzy technicznej. No i oczywiście powinien wskazać ich przemysłowe zastosowanie.

Trzeba pamiętać, że z uwagi na brak charakteru technicznego wynalazkami nie są:

  • odkrycia
  • teorie i koncepcje
  • zasady gier
  • metody biznesowe
  • produkty o charakterze jedynie estetycznym, oraz
  • programy komputerowe

Wzory użytkowe w odróżnieniu od wynalazków nie muszą charakteryzować się poziomem wynalazczym. Natomiast muszą odznaczać się użytecznością, czyli umożliwiać osiągnięcie celu o praktycznym znaczeniu przy wytwarzaniu wyrobów lub korzystaniu z nich.

Znak towarowy

Każde przedsiębiorstwo posługuje się charakterystycznymi oznaczeniami. Z jednej strony identyfikują one przedsiębiorstwo w obrocie gospodarczym, a z drugiej – wyróżniają jego produkty i usługi, wspomagając kreowanie jego wizerunku i budowanie renomy.

Zacznijmy od znaków towarowych. Krótko mówiąc, to właśnie one są oznaczeniami odróżniającymi towar lub usługę jednego przedsiębiorcy od towarów lub usług pozostałych przedsiębiorców.

Najczęściej w obrocie gospodarczym używane są znaki słowne i graficzne oraz kombinacje słów i grafiki. Jednak jako znaki towarowe funkcjonują też inne oznaczenia, np. znaki trójwymiarowe i dźwiękowe.

Co to własność intelektualna? (prawa własności intelektualnej - przykłady, definicja) 4
Co to własność intelektualna? (prawa własności intelektualnej - przykłady, definicja) 5

Jeżeli chodzi o charakterystyczne warunki określające, jakie oznaczenia mogą być chronione jako znaki towarowe, mamy tu sytuację względnie prostą.

Prawo ustanawia w tym przypadku w zasadzie tylko dwa warunki:

  • zdolność odróżniania
  • graficzną przedstawialność znaku.

Zdolność odróżniania oznacza, że dane oznaczenie nadaje się do odróżniania towarów, dla których zostało zgłoszone.

Nie może to być na przykład oznaczenie opisowe, wskazujące na właściwości towaru, ani też tożsame z nazwą konkretnego towaru, czy też używane potocznie lub zwyczajowo.

Natomiast graficzna przedstawialnosć znaku to możliwość takiego jego przedstawienia , aby był odbierany w sposób jednoznaczny przez odbiorcę jako oznaczenie identyfikujące towar lub usługę.

Wymóg ten spełniają słowa, obrazki, kombinacje słów i obrazów, formy przestrzenne i dźwięki.

Oznaczenia odróżniające- oznaczenia przedsiębiorstwa

W przypadku oznaczeń przedsiębiorstwa, chodzi o wszelkie oznaczenia, które wyróżniają przedsiębiorstwo na rynku. Niekiedy te same oznaczenia mogą być używane także dla towarów i usług. W takim przypadku występują one w podwójnym charakterze.

Jako oznaczenie przedsiębiorstwa i jako znak towarowy. Ze względu jednak na różne funkcje pełnione przez takie oznaczenia, należy odróżniać od siebie te kategorie.

Wśród prawnych podstaw ochrony oznaczeń przedsiębiorstwa najważniejsza wydaje się ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Zapewnia ona ochronę przedsiębiorcy przed używaniem przez inne podmioty oznaczeń, które mogą wprowadzać w błąd klientów co do tożsamości używającego.

Oznaczeniem przedsiębiorstwa mogą być nazwy chronione jako firma przedsiębiorcy, ale także używany obrocie skrót, godło, a nawet nazwa zwyczajowa, z którą klienci kojarzą przedsiębiorstwo na rynku.

Dodatkowa ochrona firmy lub nazwy przedsiębiorstwa przed bezprawnym użyciem przewidziana jest w kodeksie cywilnym.

Wzory przemysłowe

Wzory przemysłowe są kategorią własności przemysłowej o coraz większym znaczeniu praktycznym. Ochrona wzoru przemysłowego dotyczy zewnętrznej postaci produktu nadanej mu przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę, materiał oraz jego ornamentację.

Przedmiotem wzoru może być zarówno dwu, -jak i trójwymiarowa postać produktu.

Jednak nie każdy wzór można chronić. Konieczne jest wykazanie, że wzór jest nowy i posiada indywidualny charakter.

Nowość danego wzoru oznacza, że nie został on wcześniej publicznie udostępniony.

Udostępnienie wzoru oznacza tu po prostu jego publiczne ujawnienie, na przykład przez stosowanie, wystawienie czy też wprowadzenie do obrotu produktu utożsamiającego wzór.

Ważne jest też to, że wzór nie może być identyczny z innymi wcześniej udostępnionymi publicznie ani różnić się od niego jedynie nieistotnymi szczegółami.

Drugą po nowości przesłanką ochrony wzoru przemysłowego jest indywidulany charakter wzoru.

W praktyce ustalanie indywidualnego charakteru wzoru, polega na stwierdzeniu pewnej odmienności czy też „swoistości” wzoru względem dotychczasowych. Bierze się tu pod uwagę ogólne (całościowe) wrażenie wywołane na zorientowanym użytkowniku. O szczegółach dotyczących ochrony wzornictwa przemysłowego powiem więcej w kolejnym artykule.

Kim jest zorientowany użytkownik?

Zorientowany użytkownik to osoba, która używa danego produktu i ma podstawową wiedzę na temat jego cech. Z jednej strony nie jest to więc specjalista z zakresu wzornictwa przemysłowego lub innej dziedziny, z drugiej nie jest to też przeciętny konsument, który jest tylko i wyłącznie użytkownikiem danego produktu.

Natomiast co zrobić z pewnymi rozwiązaniami, których nie chcemy ujawniać na rynku?

Tajemnica przedsiębiorstwa

Każde przedsiębiorstwo osiada poufne informacje, które mają dla niego istotne znaczenie gospodarcze, dlatego w interesie przedsiębiorstwa jest ich nieujawnianie. Potocznie określa się je jako know-how, nie są to jednak pojęcia tożsame. Know-how może odnosić się do jawnych informacji lub umiejętności personalnych.

W ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji tajemnicą przedsiębiorstwa określa się informacje techniczne, technologiczne i organizacyjne oraz inne posiadające wartość gospodarczą.

W praktyce za tajemnicę przedsiębiorstwa uznaje się na przykład:

  • nieujawnione i niezgłoszone do ochrony wynalazki
  • dane o procesie technologicznym,
  • receptury,
  • ale też wyniki finansowe,
  • plany wydawnicze,
  • sposób kalkulacji ceny,
  • dane obrazujące wielkość produkcji i sprzedaży pod warunkiem, że mają poufny charakter.

Aby jednak przedsiębiorca mógł traktować poufne informacje jako chroniony składnik przedsiębiorstwa, powinien podjąć odpowiednie kroki zmierzające do zachowania ich poufności.

Oczywiście jest to możliwe pod warunkiem, że dane te zachowały swoją poufność i nie stały się publicznie dostępne.

Zatem pierwszym krokiem zmierzającym do zapewnienia ochrony powinna być identyfikacja informacji spełniających przesłankę poufności oraz posiadających wartość gospodarczą.

Musimy jednak dodać, ze wymóg poufności nie jest absolutny. Tajemnicą przedsiębiorstwa objęte są również informacje, które zna pewien krąg osób, na których spoczywa obowiązek dochowania poufności.

Ponadto poufność danych nie oznacza, że osoba trzecia w ogóle nie może się z nimi zapoznać. Powszechnie przyjmuje się, że informacje poufne nie obejmują tych, które osoba zainteresowana może uzyskać w zwykły i dozwolony sposób.

Wróćmy do tego, jakie działania powinien podjąć przedsiębiorca, aby zapewnić poufność. mogą to być kroki natury prawnej, takie jak zawarcie odpowiednich umów zobowiązujących do zachowania tajemnicy i określających sankcje za jej ujawnienie.

Należy również zadbać o odpowiednią organizację procesu produkcji albo po prostu zabezpieczyć dane:

  • elektroniczne (odpowiednim oprogramowaniem)
  • dokumenty (na przykład przechowywać w zamykanej szafce)

Utwór, utwory

Identyfikacja wszystkich dóbr własności intelektualnej w przedsiębiorstwie musi uwzględnić także grupę określaną jako utwory, przedmioty praw pokrewnych i bazy danych.

Utwory są chronione prawem autorskim i obejmują szerokie spektrum dóbr niematerialnych obecnych w wielu dziedzinach życia, także gospodarczego. Chronione są tutaj między innymi dzieła literacki, plastyczne, muzyczne, utwory architektoniczne i programy komputerowe.

Identyfikacja utworów może się wydawać banalnie prosta, w praktyce jednak może nastręczać trudności, ponieważ w przypadku twórczości, z jaką mamy do czynienia w przedsiębiorstwie, na przykład z raportami czy instrukcjami postępowania, mogą pojawić się wątpliwości, czy spełniają one ustawowe kryteria ochrony prawnoautorskiej jako utwory.

Przyczyną tego jest pojemna i szeroka definicja utworu na gruncie prawa autorskiego.

Zgodnie z nią chroniony jest każdy przejaw działalności twórczej człowieka, który odznacza się przesłanką indywidualności i oryginalności.

Istotny jest jeszcze jeden warunek uzyskania ochrony, czyli ustalenie utworu, więc takie uzewnętrznienie, które umożliwia jego percepcję przez osoby inne niż twórca.

Pozostałe kategorie praw własności intelektualnej

Aby uzupełnić katalog dóbr intelektualnych, które mogą tworzyć kapitał przedsiębiorstwa, należy także wymienić:

  • oznaczenia geograficzne,
  • topografie układów scalonych,
  • bazy danych i nowe odmiany roślin.

Oznaczenia geograficzne identyfikują pochodzenie produktu z określonego terenu, o ile dzięki temu pochodzeniu produkty nabierają szczególnych właściwości.

Topografie układów scalonych chronią przestrzenne rozplanowanie poszczególnych elementów układu scalonego.

Bazy danych, oprócz ochrony prawnoautorskiej, mogą korzystać ze specjalnej ochrony, o ile zawierają zbiór uporządkowanych elementów, który został stworzony przy istotnym nakładzie inwestycyjnym.

W przypadku nowych odmian roślin mamy do czynienia z czysto biologicznym sposobem wyhodowania albo odkrycia roślin odznaczających się określonymi w przepisach cechami.

Własność intelektualna podsumowanie

Przedsiębiorcy powinni najpierw określić, jakie dobra własności intelektualnej stanowią lub mogą stanowić kapitał ich przedsiębiorstwa.

Potem należy zapewnić ich ochronę w sposób adekwatny do rozmiarów i specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej oraz wprowadzić wewnętrzne mechanizmy zabezpieczające ochronę własności intelektualnej.

Warto również poszukać możliwości komercyjnej eksploatacji praw własności intelektualnej poprzez sprzedaż praw lub ich licencjonowanie.

Pamiętajmy też o monitorowaniu. Mechanizmy monitorowanie powinny być stosowane wewnątrz organizacji. Należy systematycznie identyfikować powstanie w przedsiębiorstwie dóbr intelektualnych i możliwości ich komercjalizacji.

Istotne jest też monitorowanie zewnętrzne, czyli obserwacja, czy posiadane prawa nie są naruszane przez inne podmioty.

W przypadku odnotowania naruszeń lub zagrożeń naruszeń posiadanych praw własności intelektualnej należy interweniować.

Czyli egzekwować swoje prawa.

Na koniec chcę podkreślić jeszcze jeden ważny aspekt budowania strategii zarządzania własnością intelektualną. Nie można zapomnieć o tym, że każdy jest zobowiązany do przestrzegania praw własności intelektualnej innych osób.

Należy zadbać, aby korzystanie z tych zasobów odbywało się zgodnie z prawem.

Tutaj możliwe są następujące rozwiązania:

  • nabycie prawa
  • korzystanie za zgodą uprawnionego – na podstawie licencji
  • korzystanie w granicach wyraźnie przewidzianych w ustawie, na przykład w przepisach o dozwolonym użytku.

Naturalnie w pełni dozwolone jest korzystanie z dóbr intelektualnych niechronionych prawami własności intelektualnej, czyli na przykład z wynalazku nieopatentowanego albo którego ochrona wygasła.

doradztwo konsulting szkolenie sprzedaży biznes firma szkolenia online
Sprawdź moją ofertę:
Co to własność intelektualna? (prawa własności intelektualnej - przykłady, definicja) 6

Co myślisz o moim nowym wpisie na blogu?

A może masz pytanie dotyczące strategii lub techniki jak działać najlepiej?

Tak czy inaczej, chciałbym usłyszeć, co masz do powiedzenia.

Więc śmiało, teraz udostępnij ten wpis na swoich social mediach i zobacz co inni mają do powiedzenia.

Dr/PhD Rafał Szrajnert
Dr/PhD Rafał Szrajnert
Rafał Szrajnert to doktorant (PhD) specjalizujący się w zarządzaniu i marketingu. Ukończył studia magisterskie na wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, a także studia podyplomowe. Jest przedsiębiorcą z ogromnymi sukcesami, Oprócz własnej działalności prowadzi doradztwo biznesowe, coaching i szkolenia, szeroko znane w Polsce. Profil działalności to: -doradztwo marketingowe -konsulting marketingowy -szkolenia, kursy -doradztwo biznesowe (psychologia, coaching) -marketing (seo, reklamy CPA, PPC)