Co to jest Teoria perspektywy Kahnemana i Tverskiego?

Teoria perspektywy zakłada, że ​​straty i zyski są wyceniane w różny sposób, a zatem jednostki podejmują decyzje na podstawie postrzeganych zysków, a nie postrzeganych strat.

Zaufali mi najlepsi:

Znana również jako teoria „niechęci do strat”, ogólna koncepcja polega na tym, że jeśli przed osobą postawione zostaną dwa wybory, oba równe, z jednym przedstawionym w kategoriach potencjalnych zysków, a drugim pod względem możliwych strat, pierwsza opcja będzie wtedy preferowana.

W podsumowaniu swoich badań Kahneman i Tversky wyróżnili następujące efekty:

• efekt pewności: ludzie preferują pewny zysk nad scenariuszami zawierającymi element losowości, nawet jeśli posiadają one wyższą wartość oczekiwaną.
• efekt odbicia: polega na różnym traktowaniu prognoz strat i zysków, ludzie w przypadkach konieczności wybrania scenariusza powodującego stratę poszukiwali ryzyka, wybierali scenariusze z gorszą wartością oczekiwaną jeżeli tylko dawały one szansę na zmniejszenie straty. W przypadku strat występował efekt odwrotny  do efektu pewności.
• efekt izolacji: ludzie upraszczają skomplikowane problemy, a wybieranie sposobu ich rozstrzygnięcia zależy od sposoby ujęcia problemu. Opisując dane zagadnienie w różny sposób ludzie decydowali się na inne działania.

Najpopularniejsze dzieła Kahnemana:

Książka, link > Pułapki myślenia – Daniel Kahneman (E-book)

Książka, link > Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym (wersja papierowa)

REKLAMA

Koniecznie zobacz NAJLEPSZE szkolenie z Facebooka na rynku

Link do kursu: szkolenie Facebook Ads

Koniec reklamy.

Jak działa teoria perspektyw

Teoria perspektyw należy do podgrupy behawioralnej i ekonomicznej, opisującej, w jaki sposób jednostki dokonują wyboru między probabilistycznymi alternatywami, w których występuje ryzyko, a prawdopodobieństwo różnych wyników jest nieznane.

Teoria ta została sformułowana w 1979 r., A następnie rozwinięta w 1992 r. Przez Amosa Tversky’ego i Daniela Kahnemana, uznając, że jest bardziej trafna psychologicznie w sposobie podejmowania decyzji w porównaniu z teorią oczekiwanej użyteczności (jest w stosunku do niej sprzeczna, źródło wiki).

Podstawowym wyjaśnieniem zachowania jednostki w teorii perspektywy jest to, że ponieważ wybory są niezależne i pojedyncze, prawdopodobieństwo zysku lub straty jest racjonalnie zakładane jako 50/50, a nie prawdopodobieństwo, które jest faktycznie przedstawione.

Zasadniczo prawdopodobieństwo zysku jest ogólnie postrzegane jako większe.

Chociaż nie ma różnicy w faktycznych zyskach lub stratach określonego produktu, teoria perspektywy mówi, że inwestorzy wybiorą produkt, który oferuje najbardziej dostrzegane zyski.

Tversky i Kahneman zasugerowali, że straty wywierają większy wpływ emocjonalny na jednostkę niż równoważna wielkość korzyści, więc biorąc pod uwagę możliwości wyboru przedstawione na dwa sposoby – przy czym oba dają ten sam wynik – osoba wybierze opcję oferującą odczuwane korzyści (zysk).

Na przykład załóżmy, że wynik końcowy to 25 PLN.

Jedną z opcji jest zysk 25 PLN.

Inną opcją jest zdobycie 50 PLN i strata 25 PLN.

Użyteczność 25 PLN jest dokładnie taka sama w obu opcjach.

Jednak osoby fizyczne najprawdopodobniej zdecydują się na otrzymanie zwykłej gotówki, ponieważ pojedynczy zysk jest ogólnie postrzegany jako korzystniejszy niż początkowo posiadanie większej ilości gotówki, a następnie poniesienie straty.

Teoria perspektyw fazy

Teoria perspektywy ma za zadanie adekwatnie opisać rzeczywisty proces podejmowania decyzji przez ludzi. W myśl teorii Kahnemana i Tversky’ego proces ten składa się z dwóch etapów:

1. etapu obróbki: obejmuje on umysłową analizę możliwych decyzji (prognoz) za pomocą poniższych operacji:
   • kodowania: ustalenie punktu, względem którego poszczególne skutki decyzji będą oceniane jako zysk, albo strata;
   • upraszczania: prognozy o złożonej strukturze są upraszczane, pomijane są prawdopodobieństwa bardzo małe;
   • oddzielania: w prognozach oddzielane jest to, co jest pewne, od tego co jest obarczone ryzykiem;
   • pomijania: wspólne elementy wszystkich (lub niektórych) prognoz są pomijane, tak aby możliwe było porównanie tylko tego, co prognozy różni;
2. etapu oceny: dostępne decyzje oceniane są pod kątem:
   • wpływu prawdopodobieństw poszczególnych elementów decyzji (prognozy) na wartość całej decyzji
   • subiektywnej wartości możliwych skutków decyzji względem wybranego (w etapie obróbki) punktu odniesienia (strata/zysk)

Funkcja oceny

Eksperymenty wykonane przez Kahnemana i Tversky’ego wskazują, że funkcja oceny charakteryzuje się następującymi cechami:

1. Ludzie oceniają dostępne im alternatywy ze względu na pewien punkt odniesienia, którego umiejscowienie zależy od ich aktualnego bogactwa, przeszłych doświadczeń etc.
2. Funkcja oceny jest wklęsła dla prognoz pozytywnych (im dalej od punktu odniesienia znajdują się oceniane możliwości, tym mniejsza jest różnica ich wartości) oraz wypukła dla prognoz negatywnych (im dalej in minus od punktu odniesienia, tym mniejsza jest różnica wartości między stanami rzeczy).
3. Funkcja oceny jest bardziej płaska dla prognoz pozytywnych, niż dla prognoz negatywnych.

Badacze wyciągają stąd wniosek, że ludzie bardziej boją się strat niż cenią zyski.

Typy teorii perspektyw

Według Tversky’ego i Kahnemana, efekt pewności pojawia się, gdy ludzie preferują pewne wyniki i te, które są tylko prawdopodobne.

Efekt pewności sprawia, że ​​jednostki unikają ryzyka, gdy istnieje perspektywa pewnego zysku.

Efekt izolacji pojawia się, gdy ludziom przedstawia się dwie opcje z tym samym wynikiem, ale różnymi drogami które do niego prowadzą. W takim przypadku ludzie prawdopodobnie usuwają podobne informacje, aby zmniejszyć obciążenie poznawcze, a ich wnioski będą się różnić w zależności od tego, jak zostaną sformułowane opcje. Ludzie upraszczają skomplikowane problemy skupiając się zwykle na tym, co różni dane alternatywy, a nie na tym co je łączy. Konsekwencją tego efektu jest fakt, że sposób sformułowania problemu wpływa na wybierane sposoby jego rozwiązania. W efekcie może powstać niespójność preferencji.

Efektu odbicia natomiast mówi, że inaczej traktowana jest prognoza strat niż prognoza zysków. W przypadku, gdy dostępne są jedynie prognozy przynoszące straty, uczestnicy badania poszukiwali ryzyka i wykazywali odwrotność efektu pewności

Teoria perspektywy w praktyce

Teoria perspektywy mówi, że inwestorzy inaczej wyceniają zyski i straty, kładąc większy nacisk na postrzegane zyski w porównaniu z postrzeganymi stratami.

Inwestor, któremu zostanie postawiony wybór, oba jednakowe, wybierze ten przedstawiony pod względem potencjalnych zysków.

Teoria perspektywy jest częścią ekonomii behawioralnej, sugeruje, że inwestorzy wybierają postrzegane zyski, ponieważ straty powodują większy wpływ emocjonalny.

Efekt pewności mówi, że jednostki wolą pewne wyniki od prawdopodobnych, podczas gdy efekt izolacji mówi, że jednostki usuwają podobne informacje podczas podejmowania decyzji.

Przykład teorii perspektyw

Weź pod uwagę, że inwestor otrzymuje ofertę na kupno jednostek w funduszu od dwóch oddzielnych doradców finansowych.

Jeden doradca przedstawia fundusz inwestorowi, podkreślając, że w ciągu ostatnich trzech lat osiągnął średni zwrot na poziomie 12%.

Drugi doradca informuje inwestora, że ​​fundusz osiągnął ponadprzeciętne stopy zwrotu w ciągu ostatnich 10 lat, ale w ostatnich latach spada.

Teoria perspektyw zakłada, że ​​chociaż inwestorowi przedstawiono dokładnie ten sam fundusz inwestycyjny, prawdopodobnie kupi fundusz od pierwszego doradcy, który określił stopę zwrotu funduszu jako całkowity zysk zamiast doradcy przedstawiającego fundusz jako mający wysokie stopy zwrotu i straty.

Wpływ na rozwój ekonomii

W 2002 roku badania nad teorią perspektyw docenił Komitet Noblowski – Kahneman otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii (Tversky zmarł kilka lat wcześniej).

Zachęcam do podzielenia się swoimi opiniami i doświadczeniem w komentarzach.

Teraz chciałbym usłyszeć, co masz do powiedzenia:

Czego nauczyłeś się z dzisiejszego wpisu?

Co najbardziej Ciebie szokuje w tym jaki teoria perspektyw ma wpływ na nasze życie?

A może masz pytanie dotyczące czegoś z badania.

Tak czy inaczej, podziel się swoimi przemyśleniami w sekcji komentarzy poniżej.

• szkolenia online
• szkolenia u Ciebie w firmie i doradztwo-konsulting
• agencja SEO/SEM

Co myślisz o moim nowym wpisie na blogu?

A może masz pytanie dotyczące strategii lub techniki jak działać najlepiej?

Tak czy inaczej, chciałbym usłyszeć, co masz do powiedzenia.

Więc śmiało, teraz udostępnij ten wpis na swoich social mediach i zobacz co inni mają do powiedzenia.