Deflacja – definicja, przyczyny występowania i skutki dla gospodarki

Chociaż aktualnie coraz więcej mówi się o inflacji, która sieje zamęt nie tylko w naszym kraju, ale właściwie na całym świecie, to warto pamiętać, że odwrotność tego zjawiska, czyli deflacja, również może przynieść nieoczekiwane przez ogół społeczeństwa skutki.

Z poniższego tekstu dowiemy się, czym jest zjawisko deflacji, jakie czynniki wpływają na jej występowanie i jakie mogą być jej skutki w szerokiej perspektywie gospodarczej.

Zaufali mi najlepsi:

Czym jest deflacja?

Jeśli przyjmujemy, że inflacja jest spadkiem siły nabywczej pieniądza, czyli wzrostem cen, to deflacja będzie dokładnie jej odwrotnością. Jest ona określana również jako ujemna stopa inflacji, która prowadzi do ogólnego spadku cen na rynku, czyli stanowi zwiększenie siły nabywczej pieniądza.

Co gorsze inflacja czy deflacja?

Zarówno inflacja, jak i deflacja mają swoje wady i zalety, a to, która z nich jest „gorsza”, zależy od okoliczności i kontekstu ekonomicznego.

Inflacja to ogólny wzrost poziomu cen dóbr i usług w gospodarce, co oznacza spadek siły nabywczej pieniądza. W skrajnych przypadkach, wysoka inflacja może prowadzić do niestabilności finansowej, a nawet do hiperinflacji, co może powodować zubożenie społeczeństwa i destabilizację polityczną. Z drugiej strony, niska inflacja może stymulować wzrost gospodarczy, a umiarkowana inflacja może być korzystna dla zadłużonych konsumentów i firm, którzy spłacają swoje kredyty w realnej wartości mniejszej niż ta, którą pożyczyli.

Deflacja, z kolei, oznacza spadek ogólnego poziomu cen w gospodarce. Choć na pierwszy rzut oka może to wydawać się korzystne, to deflacja może prowadzić do problemów gospodarczych. Przede wszystkim, deflacja zwykle oznacza spowolnienie gospodarcze, ponieważ konsumenci i firmy opóźniają lub całkowicie rezygnują z zakupów, oczekując dalszych spadków cen. Deflacja może również prowadzić do zwiększenia zadłużenia, ponieważ wartość zadłużenia rośnie wraz ze spadkiem ogólnego poziomu cen.

Deflacja na pozór może wydawać się korzystna, ponieważ jest to zmniejszanie się przeciętnego poziomu cen w gospodarce w dłuższej perspektywie. Jest więc przeciwieństwem inflacji, czyli wzrostu cen. Podczas deflacji możemy za tę samą kwotę kupić więcej towarów, ale w dłuższej perspektywie jest to bardzo niebezpieczne dla gospodarki ponieważ nie promuje inwestycji i rozwoju firm.

Podsumowując, zarówno inflacja, jak i deflacja mają swoje wady i zalety, a ich wpływ na gospodarkę zależy od wielu czynników, w tym od stopnia i tempa zmian cen oraz od ogólnego stanu gospodarki.

REKLAMA

Koniecznie zobacz NAJLEPSZE szkolenie z Facebooka na rynku

Link do kursu: szkolenie Facebook Ads

Koniec reklamy.

Ale czym jest sama siła nabywcza pieniądza?

Jest to konkretna, realna wartość kapitału. Dzięki niej można określić, ile rzeczy, dóbr czy usług możemy kupić za jednostkę pieniądza, a wpływ na nią ma właśnie zmiana cen w gospodarce.

Deflacja jest więc zjawiskiem, podczas którego za nominalnie taką samą ilość pieniędzy, możemy nabywać coraz więcej rzeczy.

Przykładowo, jeśli kiedyś za nominał 10 złotych moglibyśmy nabyć pięć bułek (po 2 złote sztuka), to przy przejściu przez rynek pięćdziesięcioprocentowej deflacji, moglibyśmy za te same pieniądze kupić już dziesięć sztuk tego pieczywa (po 1 złoty sztuka).

I chociaż na pozór mogłoby wydawać się, że jest to korzystne zjawisko, to jednak wysoka, wymykająca się spod kontroli deflacja, może mieć fatalne skutki społeczno – gospodarcze, z którymi walczyć trzeba będzie nie tylko przez wiele miesięcy, ale nawet lat.

Jakie czynniki wpływają na wystąpienie deflacji?

Skoro wiemy już, na czym polega zjawisko deflacji, teraz możemy przyjrzeć się jego przyczynom, czyli odpowiedzieć na pytanie, jakie czynniki muszą wystąpić by mogła się pojawić.

Przyczyn występowania tego zjawiska jest wiele, są one też bardzo złożone i nawarstwiają się przez dłuższy okres czasu, jednak z całą pewnością możemy zaliczyć do nich znaczny spadek popytu na dobra i usługi, związany z różnego rodzaju kryzysami czy recesją, a także bardzo wysokie oprocentowanie aktywów finansowych, takich jak na przykład lokaty.

Powoduje to zwiększone zainteresowanie takim lokowaniem pieniędzy, które w stosunkowo szybkim czasie zwiększają swoją wartość, poprzez zyski z oprocentowania.

Nie bez znaczenia dla deflacji jest też polityka pieniężna państwa, do której zaliczamy między innymi emisję odpowiednich ilości pieniądza, w przypadku naszego kraju przez Narodowy Bank Polski.

Zwiększona ilość emitowanych środków sprzyja podnoszeniu się stopy inflacji i może pomóc uchronić gospodarkę przed deflacją.

Jakie są skutki deflacji?

Deflacja to spadek ogólnego poziomu cen w gospodarce. Gdy ceny spadają, towarów i usług można kupić za mniej pieniędzy niż wcześniej, co na pierwszy rzut oka może wydawać się korzystne dla konsumentów. Jednak deflacja ma również szereg skutków, które mogą negatywnie wpłynąć na gospodarkę, w tym:

1. Spadek produkcji i wzrost bezrobocia: gdy ceny spadają, przedsiębiorcy otrzymują mniej przychodów, co z kolei prowadzi do spadku produkcji i wzrostu bezrobocia, ponieważ mogą być zmuszeni do cięcia kosztów, w tym zwolnień pracowników.
2. Spadek inwestycji: niskie ceny mogą zmniejszyć motywację przedsiębiorstw do inwestowania, ponieważ ich zyski będą mniejsze.
3. Wzrost wartości nominalnej długu: deflacja zwiększa wartość długu wobec PKB, co może prowadzić do trudności finansowych dla osób i firm z zadłużeniem.
4. Spadek dochodu: spadek cen prowadzi do spadku dochodu sprzedawców, którzy są zmuszeni sprzedawać swoje produkty taniej.
5. Zwiększenie ryzyka bankructwa: deflacja może prowadzić do spadku dochodu, co z kolei zwiększa ryzyko bankructwa dla firm, szczególnie dla tych z dużym długiem.

W skrócie, deflacja może prowadzić do recesji i innych trudności gospodarczych, choć może również prowadzić do korzyści dla konsumentów, którzy zyskują na niższych cenach.

Deflacja na świecie i w Polsce

Obecnie, między innymi ze względu na pandemię koronawirusa, konflikty zbrojne i niepokoje społeczne, świat zmaga się z rosnącą inflacją, jednak były też czasy, gdy widmo deflacji spędzało sen z powiek nie tylko rządzącym i ekonomistom, ale również przeciętnym obywatelom.

Najbardziej znanym przykładem wystąpienia deflacji, była ta spowodowana światowym kryzysem gospodarczym w okolicy początku lat trzydziestych XX wieku.

W Stanach Zjednoczonych ostatni raz spotkano się z deflacją w połowie lat 50 XX wieku, natomiast w Europie czy w Japonii można było zaobserwować ją nawet w XXI wieku.

W naszym kraju odnotowano ją w latach 2014-2016, kiedy to na przykład ceny w grudniu roku 2014 spadły o 1% w porównania do ostatniego miesiąca roku 2013.

Ekonomiści przyczyn takiego stanu rzeczy upatrywali przede wszystkim w czynnikach zewnętrznych, takich jak światowe obniżki cen surowców i nie oceniali sytuacji jako niebezpiecznej dla gospodarki.

Współcześnie każde państwo czujnie monitoruje występujące na swoim terenie wskaźniki inflacji i deflacji, a wiele rządów zakłada w swoich zamierzaniach, jako najbardziej optymalne i stymulujące dla gospodarki, utrzymanie dodatniego, ale niskiego poziomu inflacji.

Jakie są skutki wystąpienia deflacji – czy jest to zjawisko pozytywnie wpływające na gospodarkę?

Chociaż dla przeciętnego konsumenta deflacja mogłaby jawić się jako pozytywne i przyjemne zjawisko (bo przecież za tą samą kwotę moglibyśmy pozwolić sobie na bardziej obfite zakupy), to jednak jej długo utrzymujący się, wysoki poziom nie oznacza nic dobrego dla gospodarki.

Dlatego też polityka fiskalna większości państw na świecie, jest zorientowana na utrzymaniu stałego celu inflacyjnego, który ma nie pozwolić na to, by deflacja mogła rozszaleć się na dobre.

A więc jakie mogą być skutki deflacji, oprócz wspomnianego już wcześniej, zwiększenia siły nabywczej pieniądza?

Okazuje się, że wysoka deflacja może prowadzić do zastoju gospodarczego: zmniejsza się opłacalność produkcji, kredyty są realnie drogie, więc przedsiębiorcy nie decydują się na nie, by finansować nowe inwestycje, a co za tym idzie zwiększa się bezrobocie, nie rosną, a nawet maleją płace, a państwo ma problem, bo musi wypłacać większe ilości zasiłków dla osób bezrobotnych.

Konsekwencją utraty pracy przez jednostki społeczeństwa, będzie wzrost zadłużenia gospodarstw domowych, co znacznie obniża popyt i możliwości konsumpcyjne.

Wszystko to może prowadzić do zamykania czy ograniczania działalności przedsiębiorstw, tworzenie się rynku pracy pracodawców, a nie pracowników, spadku konsumpcji, upadłości finansowych i ciągłego pogarszania się sytuacji gospodarczej kraju.

Do czego prowadzi deflacja?

Skutkami deflacji jest napędzanie recesji ponieważ:

• zmniejsza się opłacalność produkcji
• konsumpcja i zamówienia przemysłu są odsuwane w czasie ponieważ wszyscy oczekują na niższe ceny.

• szkolenia online
• szkolenia u Ciebie w firmie i doradztwo-konsulting
• agencja SEO/SEM

Co myślisz o moim nowym wpisie na blogu?

A może masz pytanie dotyczące strategii lub techniki jak działać najlepiej?

Tak czy inaczej, chciałbym usłyszeć, co masz do powiedzenia.

Więc śmiało, teraz udostępnij ten wpis na swoich social mediach i zobacz co inni mają do powiedzenia.