Ekonomia jest nauką, która pokazuje jak funkcjonuje handel, produkcja lub konsumpcja. Zagadnienia ekonomiczne otaczają nas na każdym kroku. Kształtujemy ją swoimi zrachowaniami, nawykami i przyzwyczajeniami, które mają wpływ na ogólną gospodarkę. Wybierając w sklepie jedzenie oraz kupując zagraniczną wycieczkę dokładamy swój udział w trendach i zestawieniach ekonomicznych. Nawet jeśli nie zdajemy sobie z tego sprawy, wszyscy bierzemy udział w ogólnoświatowej gospodarce. Każde nasze ekonomiczne zachowanie znajduje swoje odzwierciedlenie w słupkach na giełdzie i w biurach maklerskich.
Ekonomiści najczęściej dokonują rozróżnienia na dwa działy opisujące gospodarkę jest to makroekonomia i ekonomia. Inny podział przeprowadzony jest ze względu na sposób postrzegania danych ekonomicznych. Ekonomia pozytywna polega na podaniu danych zebranych z danego obszaru gospodarczego. Dane przedstawiane są w sposób obiektywny. Ekonomia pozytywna analizuje przyczyny powstania jakiegoś zjawiska, ale nie nadaje mu wartości.
Wartościowanie należy do ekonomii normatywnej. Za jej pomocą ekonomiści i naukowcy przekazują własne, subiektywne interpretacje jakiejś wielkości w gospodarce. Dlatego często można spotkać się z określeniem ekonomii subiektywne.
Każdy może podać własną wersję interpretowanego zjawiska. Najczęściej ekonomiści robią także prognozy i przewidywania oparte na podstawie swoich obserwacji. W ten sposób powstają nowe nurty w nauce, które odnoszą się do nauki konkretnego ekonomisty lub grupy naukowców. Można stwierdzić, że ekonomia normatywna czerpie wiedzę z ekonomii pozytywnej, ale interpretuje ją według własnych, indywidualnych zasad. Nadaje wartość faktom i liczbą.
Ekonomia normatywna pokazuje gospodarkę od strony wrażliwej na krzywdę ludzką lub przejaw niesprawiedliwości. Wymaga zastanowienia się nad tym jak suche liczby wpływają na codzienne życie jednostki lub społeczności. Ekonomia normatywna łączy gospodarkę liczb z emocjami oraz z indywidualnym życiem każdego człowieka na ziemi.
Ekonomia normatywna wywołuje wiele sporów i dyskusji w kręgach uniwersyteckich i naukowych. Jest to dziedzina, w której można podważyć każde stanowisko i podać własną interpretację podanych faktów.
Ekonomia ma wpływ na niemal całe środowisko, w którym się obracamy. Podstawowy podział, z którym można się spotkać w książkach i podręcznikach, to podział na mikroekonomię i makroekonomię. Makroekonomia dotyczy gospodarki jako całości. To za jej pośrednictwem dowiadujemy się o wysokości inflacji, bezrobociu krajowym lub produkcie krajowym brutto. Makroekonomia opisuje zjawiska zachodzące na obszarze danego kraju lub kontynentu a w końcu świata.
Mikroekonomia i jej wielkości odnoszą się do pojedynczych firm, społeczności oraz gospodarstw domowych. Mikroekonomia opisuje wielkości gospodarcze z punktu widzenia jednostki.
Prowadząc budżet domowy tworzymy mikroekonomię naszej rodziny. Za pomocą mikroekonomii określa się popyt i podaż na dany konkretny produkt lub usługę. W jej zakresie znajduje się również analiza sytuacji gospodarczej konkretnej firmy.
Makroekonomia i mikroekonomia wraz z ekonomią pozytywną i normatywną stanowią całość opisującą wszystkie zagadnienia związane z gospodarką. Korzystając z nich można opisywać i analizować różne dane. Poszczególne rodzaje ekonomii posługują się badaniami i zestawieniami, które zebrane w całość dają możliwość kompleksowego zapoznania się z całościową sytuacją gospodarki na świecie, w danym kraju, mieście lub gospodarstwie domowym.
Jednym z przykładów patrzenia na gospodarkę z punktu widzenia ekonomii normatywnej może być spadek popytu na mleko krowie.
Z punktu widzenia gospodarki kraju nie jest to zjawisko pozytywne. Polska jest krajem rolniczym i ważne jest dla niej utrzymanie rolnictwa na odpowiednim poziomie. Ekonomia pozytywna poda liczby dotyczące wysokości popytu i jaka zmiana nastąpiła od ostatniego badania. Przeprowadzając analizę zostanie stwierdzony negatywny wpływ spadku popytu na mleko na ogólną gospodarkę.
Ekonomia normatywna zajmie się nadaniem wartości informacji dotyczącej spadku popytu. Jednym z wniosków może być teza, że zmniejszone zużycie mleka oznacza rosnącą świadomość konsumentów dotycząca jego złego wpływu na zdrowie.
Wartością dla ekonomii normatywnej będzie polepszenia zdrowia jednostki, co w dłuższej perspektywie może wpłynąć na lepsze wyniki w ogólnej gospodarce. Ludzie będą zdrowsi i będą mogli dłużej i wydajniej pracować, dodatkowo zmniejszeniu ulegną wydatki na służbę zdrowia.
Kolejną korzyścią może być rozwój małych przedsiębiorstw nastawionych na produkcję mlekopodobnych wyrobów roślinnych. Oczywiście ekonomista o przeciwnych poglądach będzie mógł przedstawić własną zupełnie inną interpretację zjawiska spadającego popytu na mleko krowie.
Ekonomia normatywna jest subiektywnym i bardzo indywidualnym spojrzeniem na dane pochodzące z gospodarki. W zależności od ogólnych poglądów ekonomistów ich wnioski i podane propozycje rozwiązań na przyszłość mogą być skrajnie różne.